Đặc điểm kiểu chữ trong Soạn văn Tiếng Việt 11: Câu 1. Đoạn văn có hai cụm từ mà nụ tầm xuân đứng ở hai vị trí khác nhau. Tuy hình thức ngôn ngữ không thay đổi nhưng chúng có chức năng ngữ pháp khác nhau trong câu….
Bài 1. Phân tích đoạn trích dưới đây về từ ngữ (chú ý những từ in đậm).
MỘT) Trèo bưởi hái hoa,
xuống vườn cà chua nụ tầm xuân.
nụ tầm xuân nở hoa màu xanh,
Tôi có chồng rồi, xin lỗi!
(dân gian)
Có hai cụm từ ở hai vị trí khác nhau trong đoạn trích. Mặc dù các hình thức ngôn ngữ không thay đổi, nhưng chúng đóng vai trò ngữ pháp khác nhau trong câu. Cụm hoa hồng đầu tiên đóng vai trò là phần bổ sung của câu (thêm ý nghĩa cho động từ chọn). Trong khi đó, ở câu thứ ba, cụm từ “hông hồng” đóng vai trò là chủ ngữ của câu (chủ ngữ của quá trình nở hoa).
b) thuyền, bạn có nhớ? đê có lẽ,
đê Rồi một mực đợi đò.
(dân gian)
Cũng như phần đầu của đoạn trích, hai từ “bến” được sử dụng trong hai câu thơ trên cũng có ý nghĩa ngữ pháp khác nhau. Từ “bến” trong câu lục bát là bổ ngữ thuần túy của động từ nhớ. Bắt đầu từ bến thứ hai (trong câu lục bát) là chủ ngữ (chủ ngữ trạng thái nài nỉ đợi đò). Cả hai từ đều có nghĩa bóng nữ tính.
c) giống Trẻ tuổi đến nhà; kính cũ, cũ đến già.
(tục ngữ)
Quảng cáo
Trong các câu tục ngữ trên, tuy hình thức ngôn ngữ giống nhau nhưng chức năng ngữ pháp của mỗi từ già và trẻ có khác nhau. Cả từ đầu tiên “trẻ” và từ cũ nhất đóng vai trò là bổ ngữ của động từ (tình yêu và sự tôn trọng). Trong khi đó, hai từ trẻ và già còn lại đã được biến đổi (danh hóa) để đóng vai trò chủ ngữ trong câu.
d) tôi đã mang cá Ban phước (1) Anh ném xuống giếng rồi lại vớt lên.Mỗi bữa ba bát, ăn hai bát bỏ một bát Ban phước (2) …
Nói xong câu này, Đức Phật biến mất. Theo Đức Phật, Ban phước (3) Xuống giếng.Thế rồi từ hôm đó, cứ sau bữa ăn Tân lại để dành cơm cho anh. Ban phước (4) Mỗi lần nghe Tâm gọi, Ban phước (5) Bề mặt lại giật lấy hạt gạo của Tấn ném xuống. Người và cá ngày càng hiểu nhau hơn, Ban phước (6) Đã Nhìn Thấy Tăng Trưởng.
(Tân Tấn)
Vai trò ngữ pháp của mỗi từ trong đoạn văn trên là:
– bong (1): là bổ ngữ đối tượng của động từ Bring.
– bong (2): Là bổ ngữ thuần túy của động từ drop (đặt xuống).
– bong (3): Là bổ ngữ thuần túy của động từ drop.
– bong (4): Bổ nghĩa cho động từ give (out).
– Bông (5): Chủ ngữ của câu (chủ ngữ nơi xảy ra hành động).
– Bông (6): là chủ ngữ của câu (chủ ngữ của quá trình lớn lên rõ rệt).
Bài 2: So sánh câu tiếng Anh và câu dịch để xem đặc điểm riêng về từ loại giữa hai ngôn ngữ.
MỘT) Câu ví dụ:
– Tiếng Anh: Tôi đã thấy cô ấy, ba giờ trước.
Dịch : Tôi đã gặp cô ấy ba ngày trước.
b) Phân tích so sánh:
Các đặc điểm ngôn ngữ cụ thể của tiếng Anh trong các câu ví dụ trên như sau:
+ Ranh giới âm tiết không rõ ràng: “三”, “前” có hai âm tiết nhưng lại phát âm gần nhau.
+ Các từ biến cách: Từ cưa (to see, to see) có dạng quá khứ hiện tại. Thì hiện tại của từ được viết là “see”. Điều tương tự cũng xảy ra với từ cô ấy. Trong câu này, từ “cô ấy” không phải là chủ ngữ (cô ấy) mà đóng vai trò là tân ngữ nên hình thức tồn tại của nó là đại từ nhân xưng (cô ấy).
+ Thứ tự từ không theo trình tự. Trạng ngữ của câu được đặt ở cuối câu. Ngoài ra, ngay cả trong trạng từ, thứ tự cũng bị đảo ngược: từ đứng trước (trước) đứng sau bộ phận chỉ thời gian (ba ngày).
– Đối lập với đặc điểm trên của tiếng Anh là đặc điểm riêng biệt của các loại trạng ngữ biệt lập trong câu dịch tiếng Việt:
+ Ranh giới âm tiết rõ ràng (từng âm tiết được phát âm riêng): I/see/she/ta/how/here/ba/day.
+ Không có sự thay đổi về hình thức của từ: bổ ngữ she, động từ see.
+ Thứ tự từ được sắp xếp đúng thứ tự từ trước ra sau.
Bài 3: Xác định các từ láy trong đoạn văn sau và phân tích tác dụng của chúng:
“Pháp chạy, Nhật đầu hàng, vua Bảo Đại thoái vị. Gần 100 năm qua, nhân dân ta đã phá bỏ xiềng xích của thực dân, xây dựng một nước Việt Nam độc lập. Nhân dân ta đã lật đổ chế độ quân chủ mấy chục năm, lập nên một nền dân chủ cộng hòa.”
(Hồ Chí Minh, Tuyên ngôn độc lập)
Có hai từ sai rõ ràng nhất trong đoạn văn này: was và again. Việc sử dụng hai từ này kết hợp với cấu trúc cú pháp và biện pháp tu từ biểu đạt nhiều tầng lớp đã giúp Hồ Chí Minh khẳng định một chân lý, đó là: Nhân dân ta đã hừng hực khí thế đứng lên đấu tranh. Đánh đuổi bọn thực dân, lật đổ chế độ cũ. Giai cấp phong kiến thành lập nhà nước dân chủ. Công đức này là của nhân dân ta, không phải của bên ngoài ban cho.
